การเกิดเส้นเลือดขอดสามารถพบได้บ่อยมากบริเวณอวัยวะส่วนล่าง ได้แก่ ต้นขา ขา และน่อง ซึ่งสาเหตุโดยมากของการเกิดเส้นเลือดขอดที่เกิดขึ้นจะมาจากหลอดเลือดดำ ก่อนที่เราจะรู้ว่าควรจัดการกับเส้นเลือดขอดอย่างไร มาตรวจสอบกันก่อนว่า “คุณอยู่ในกลุ่มเสี่ยงของอาการเส้นเลือดขอดหรือไม่?”
กลุ่มเสี่ยงของอาการเส้นเลือดขอด คือคนที่ต้องยืนนานๆ ใช้ขาอย่างหนักติดต่อกัน ซึ่งกลุ่มคนดังกล่าว ได้แก่
1. คนที่ต้องยืนหรือเดินนานๆตลอดวัน ไม่ว่าจะเป็น พนักงานต้อนรับ พนักงานขายของ เป็นต้น
2. คนที่มีความผิดปกติของหลอดเลือด หรือเคยมีคนในครอบครัวมีประวัติการเป็นเส้นเลือดขอดมาก่อน โรคนี้สามารถถ่ายทอดทางพันธุกรรมได้
3. ผู้หญิงที่มีอายุระหว่าง 40 -50 ปี หรือหญิงมีครรภ์
4. ผู้สูงอายุ
5. คนอ้วน
‘
ต้นเหตุของโรคเส้นเลือดขอดเกิดขึ้นจากหลายปัจจัย ทั้งนี้ ปัจจัยที่สำคัญคือ การเกิดจากความผิดปกติของลิ้นและผนังหลอดเลือดดำ ซึ่งเกิดขึ้นได้ตามปกติโดยเฉพาะเวลาที่เรายืน การยืนเป็นท่าทางที่ทำให้เลือดให้ไหลลงสู่ด้านล่างของร่างกายตามแรงโน้มถ่วงของโลก และจะดึงดูดให้บริเวณขามีแรงดันในผนังเส้นเลือดที่มากกว่าเลือดในส่วนบนของร่างกาย
สิ่งเลวร้ายจะเกิดขึ้นหากมีการอุดตันของลิ้นภายในหลอดเลือดดำหรือมีการอักเสบที่ผนังหลอดเลือดดำ สิ่งเหล่านี้จะส่งผลให้เลือดคั่งอยู่ในหลอดเลือดส่วนปลายมากขึ้น และส่งผลให้ผนังหลอดเลือดดำที่อยู่บริเวณใต้ชั้นผิวหนังเกิดการขยายตัวแบบผิดปกติ เมื่อเกิดเหตุการณ์ดังกล่าวก็จะทำให้เกิดเป็นอาการ “เส้นเลือดขอด” ได้ ดังนั้น จึงไม่น่าแปลกใจที่เส้นเลือดขอดมักจะเกิดขึ้นบ่อยบริเวณขา น่อง ตาตุ่ม สะโพก
หรือเท้านั่นเอง
ลักษณะของเส้นเลือดขอด เป็นลักษณะที่สังเกตได้ชัดเจน โดยเราจะเห็นเป็นเส้นเลือดที่โป่งพองขึ้นมา มีสีเขียวคล้ำ และคดไปคดมาตามจุดต่างๆของร่างกาย หากไม่สัมผัสจะไม่รู้สึกเจ็บ แต่เมื่อใช้นิ้วกดลงตรงบริเวณเส้นเลือด จะรู้สึกเจ็บและตึง โดยเฉพาะผู้หญิงในช่วงที่มีประจำเดือน จะยิ่งรู้สึกเจ็บมากขึ้นกว่าปกติ
นอกจากนี้ อาจจะมีอาการปวดขาหรือเท้าบวมในผู้ป่วยที่เป็นหนักที่ต้องอยู่ในอิริยาบถเดิมๆเนื่องจากเลือดและน้ำเหลืองจะไหลไปคั่งที่ขาและเท้านานผิดปกติ บางครั้งอาจจะมีน้ำเหลืองซึมออกมานอกเส้นเลือด และเกิดอาการเกร็งของกล้ามเนื้อจนกลายเป็นตะคริวได้
อาการของเส้นเลือดขอดในช่วงแรกอาจดูไม่อันตราย อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยควรรีบรักษาอย่างถูกวิธี เพราะหากปล่อยไว้นานการอักเสบจะทำให้เส้นเลือดแตกและเป็นอันตรายต่ออวัยวะนั้นๆได้
การรักษาเส้นเลือดขอดเป็นสิ่งที่สามารถทำได้ ยิ่งทำได้เร็วเท่าไหร่ยิ่งเป็นผลดีต่อตัวผู้ป่วยมากเท่านั้น
ทั้งนี้ การรักษาสามารถแบ่งได้เป็น 2 แนวทางใหญ่ ดังนี้
1. รักษาแบบประคับประคอง เป็นการรักษาโรคโดยเน้นการรักษาตามอาการที่เป็น ผู้ป่วยมีอาการใดเกิดขึ้นก็จะรักษาตามนั้น วิธีนี้จึงมักจะใช้อุปกรณ์บางอย่างเพื่อบรรเทาอาการปวด เช่น การใส่ถุงน่องชนิดพิเศษ การเปลี่ยนอิริยาบถ การบีบนวด เป็นต้น ทั้งนี้ จะใช้รักษาในกรณีที่ผู้ป่วยมีอาการเส้นเลือดขอดไม่มาก หรือไม่มีอาการแทรกซ้อน
2. รักษาโดยการผ่าตัด เป็นการรักษาโรคโดยการผ่าตัด ซึ่งจะใช้ในกรณีที่ผู้ป่วยมีอาการหนักหรือมีภาวะแทรกซ้อนอื่นๆที่มีอันตรายต่อร่างกายเท่านั้น หากอาการไม่รุนแรง แพทย์จะเสนอวิธีการรักษาแบบประคับประคองแทน
การรักษาคงเป็นทางเลือกสุดท้ายที่เราอยากจะทำ ดังนั้น วิธีการที่ดีที่สุดจึงเป็นการป้องกันก่อนจะเป็นเส้นเลือดขอด ซึ่งมีหลากหลายวิธีที่ควรทำเพื่อหลีกเลี่ยงอาการดังกล่าว ดังต่อไปนี้
1. หากคุณจำเป็นต้องยืนต่อเนื่องทั้งวัน ต้องพยายามเปลี่ยนท่ายืนบ่อยๆ เพื่อทำให้เลือดในร่างกายมีโอกาสไหลเวียนได้อย่างไม่ติดขัด และหล่อเลี้ยงไปตามส่วนต่างๆของร่างกายอย่างทั่งถึง
2. เพิ่มความยืดหยุ่นให้แก่กล้ามเนื้อ โดยการออกกำลังกายจะช่วยลดโอกาสการเกิดเส้นเลือดขอดได้ และยังส่งเสริมให้เลือดไหลเวียนได้อย่างสะดวกมากขึ้นด้วย
3. หลีกเลี่ยงการสวมเสื้อผ้าหรือกางเกงที่รัดจนเกินไป เพราะการบีบรัดจากเสื้อผ้าภายนอกมีผลกระทบต่อการไหลเวียนของเลือดได้ และทำให้เกิดอาการเส้นเลือดขอดได้ง่ายขึ้น
4. หากใครเริ่มมีอาการเส้นเลือดขอด ควรเริ่มต้นจากการเปลี่ยนท่านอนให้เหมาะสม คือ การพยายามนอนยกขาให้สูงกว่าระดับหัวใจ โดยใช้หมอนหนุนที่บริเวณปลายเท้า การนอนท่านี้จะช่วยให้เลือดหมุนเวียนได้ดีขึ้น จะช่วยลดอาการปวด และทำให้เส้นเลือดขอดมีขนาดเล็กลงได้
ทั้งหมดนี้ เป็นวิธีการง่ายๆที่จะทำให้คุณห่างไกลจากอาการเส้นเลือดขอดได้ เพราะที่เห็นว่าดูเหมือนจะไม่มีอะไร ความจริงนั้นเส้นเลือดขอดอาจทำให้คุณต้องบาดเจ็บมากกว่าเดิมได้ ภัยเงียบแต่ร้ายกาจนี้สามารถทำลายทั้งความสวยงามและสุขภาพของคุณได้ เพราะฉะนั้น หมั่นดูแลเส้นเลือดของคุณและหาทางป้องกันที่ถูกต้อง ตรวจสอบตัวเองอยู่เสมอ แล้วคุณจะปลอดภัยจากปัญหาเส้นเลือดขอดได้อย่างแน่นอนค่ะ
